DOOR KLAAS VAN DER HORST
De leden koesteren, zorgvuldig samen waarde scheppen en geen gedoe met allerlei deelstroompjes. Dat is het recept van Cono voor de komende jaren, aldus directeur Wim Betten.
Grote zuivelbedrijven lanceren melkstromen met een hoge plus. Eén van hen heeft kaas herontdekt en wil daar meer waarde uit halen. Voor een niche-speler als Cono Kaasmakers moet het welhaast bedreigend zijn. Gaan anderen niet lopen met de hoogste melkprijzen, en halen die de rendementen van Cono niet onderuit? Wim Betten, algemeen directeur van de Noord-Hollandse coöperatie, reageert op deze vragen. "Enerzijds is het een compliment, zeker met die kaas. Het is een erkenning van het feit dat wij een goede keuze hebben gemaakt. Bij ons wordt zelfs wel eens gegrapt dat vast ergens een cameraatje van Frieslandcampina moet hangen. Ik wil benadrukken dat wij onze eigen koers uitzetten en merkenbouwers zijn, met een goed en zorgvuldig opgebouwd verhaal. Ondertussen houden we marktinnovaties goed in de gaten. Zijn er andere toepassingsmogelijkheden voor onze kazen waar we ons voordeel mee kunnen doen? We zijn druk bezig met verbreding van de afzet. Kijk bijvoorbeeld naar de pizza's van Domino's. Wat ook belangrijk is, is dat we niet meer kaas maken dan we kunnen vermarkten. We zijn wel elk jaar gegroeid in merken, maar we realiseren ons dat meer melk niet per se hetzelfde is als meer waarde."
Jullie zijn al langer bezig met verbreding van de kaasafzet. Waarom hebben veel bedrijven deze markt zo laat ontdekt?
"Daar was blijkbaar niet de focus op, om wat voor reden dan ook."
Frieslandcampina stelt dat haar Noord-Hollandse boeren onbeperkt mogen groeien, voor de productie van meer kaas uit die regio. Ze denkt dat daar wel meer waarde mee te behalen is. Dat betekent meer concurrentie. Topman Schumacher heeft vorig jaar ook gezegd dat hij er zelfs naar streeft meer melkgeld te gaan betalen dan Cono.
Betten glimlacht: "Dat laatste is voor zijn rekening. Ik doe niet mee aan een wedstrijdje roepen wie de hoogste melkprijs gaat betalen. Cono heeft een heel duidelijke missie: een eerlijke melkprijs realiseren voor de boer. We streven er natuurlijk wel naar dat die prijs zo hoog mogelijk is, voor alle Cono-leden. Ik geloof niet zo in al die melkstromen met verschillende beloningen. Dat is niet coöperatief. Wij kiezen voor één duurzame topstroom. Daar zit 94% van onze melk in. Wat bij anderen de 'gouden melkstroom' is, de kleine topstroom, dat is bij ons de Cono-hoofdstroom. Volgend jaar is die ook nog helemaal Vlog-waardig."
Mogen de Noord-Hollandse boeren bij Cono ook blijven groeien?
"Bij ons mogen alle leden groeien, waar ze ook zitten - mits ze dat zelf ook kunnen en mogen. Verschil is dat wij de leden niet actief aanzetten tot meer groei."
Wat vindt u van de Topmelkstroom van RFC?
"Het is een mooi initiatief, een stevig keurmerk met goede duurzaamheidsprikkels, maar wij zitten er met Caring Dairy Plus net iets strakker op, voor bijvoorbeeld weidegang, jongvee, blijvend grasland en glyfosaatvrij."
Het gaat Cono niet slecht: sterke merken, een goede solvabiliteit en staat er als uitbetaler van melkgeld goed voor. Toch zijn er bedreigingen. Ook de Cono-boeren hebben het maatschappelijk gezien zwaar en dan is er nog de Veenweide-discussie.
"Dat laatste maakt onze leden onrustig, ja. Van de 26.000 hectare grond die onze leden in gebruik hebben, bestaat zo'n 20% uit veenweide. Dit raakt ruim 30% van onze melkveehouders. En dit speelt niet alleen bij Cono. Dan suggereren er een paar politici dat je die grond maar onder water moet zetten vanwege het klimaat en de zeespiegelstijging. Ik vraag me af, of daar wel een goede analyse aan vooraf is gegaan."
Bij wie moeten boeren steun verwachten? Veel melkveehouders hebben niet veel vertrouwen meer in de belangenbehartigers. En de NZO dringt dan ook nog eens op, op het boerenerf?
"Ik merk ook dat onze boeren van veel kanten onder druk worden gezet. Volgens mij moeten we oppassen dat we ze niet het land uit jagen. Voor mij is het een reden om af en toe een streep te zetten, me uit te spreken en te proberen zo veel mogelijk voor onze boeren op te komen. Zij zijn onze basis."
